کد مطلب:27677 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:22

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

ميزان در تميز بين مشهودات صادق از كاذب چيست؟

با توجه به اين كه مشهود انسان مختلف و چهار قسم است : نفساني ، شيطاني ، ملكي و رحماني . بين عرفا در كشف و شهود نيز اختلاف است لذا احتياج به ميزاني داريم كه با آن ، مشهودات صادق و كاذب را از هم تميز دهيم . چنان كه در علم حصولي نيز به ميزان نيازمنديم كه خطا از صواب باز شناخته شود و لذا تمام علوم حصولي بايد يا بَيِّن و بديهي بوده يا مبين بوده و به بديهي ختم شوند ، در كشف و شهود نيز به ميزاني احتياج داريم تا بين صادق و كاذب آن تفكيك كند ، زيرا كشف و شهود نظري بايد به كشف و شهود بديهي ختم شود ، آن ميزان ، همان كشف و شهود معصوم(ع) است.

بزرگان جهان معرفت و شهود مي گويند : كشفي اطمينان آور است كه به كشف معصوم منتهي شود؛ ميزان كشف معصوم است، چون معصوم با متن واقع ارتباط دارد و كشف او ملكي و يا رحماني است . كشف انسان هاي ديگر ممكن است ، از سنخ «و إنّ الشياطين لَيُوحون إلي أوليائهم لِيُجادِلُوكُم» انعام/121و يا از سنخ «و ما كان لبشرٍ ان يكلمه الله إلّا و حياً أو من و راءِ حجابٍ أو يرسل رسولاً فيُوحي بإذنه ما يشاء إنه عَليٌ حكيم» شوري/51 باشد. يعني شايسته هيچ انساني نيست كه خدا با او سخن گويد جز از راه وحي يا از پشت حجاب ، يا رسولي مي فرستد و به فرمان او آنچه را بخواهد وحي مي كند، زيرا او بلند مقام و حكيم است .

بنابر اين ، چون القائات دو سنخاست و در كشف عرفا نيز اختلاف است ، و در هر مورد اختلاف تبايني يكي حق است و ديگري باطل ، چنان حضرت علي(ع) فرمود: «ما اخْتلفتْ دعوتان إلا كانتْ إحداهما ضلاله» بايد با كشف و شهود معصوم باز شناخته شوند. پس ميزان د كشف عرفا ، كشف معصوم است .

---

: آية الله جوادي آملي
تفسير موضوعي قرآن ج 12 (فطرت در قرآن)